Chào mừng bạn đến với Smalldogspress.com! Trong bài viết này, chúng ta sẽ cùng tìm hiểu về Bộ luật Dân sự mới nhất đang được áp dụng tại Việt Nam, những điểm nổi bật và các văn bản hướng dẫn liên quan.
Giới thiệu về Bộ luật Dân sự hiện hành
Bộ luật Dân sự 2015 (số 91/2015/QH13) được Quốc hội thông qua ngày 24/11/2015 và có hiệu lực từ ngày 01/01/2017. Tính đến năm 2025, đây vẫn là bộ luật dân sự mới nhất và đang được áp dụng tại Việt Nam. Bộ luật này gồm 6 phần, 27 chương và 689 điều, quy định về địa vị pháp lý, quyền và nghĩa vụ của cá nhân, pháp nhân trong các quan hệ dân sự được hình thành trên cơ sở bình đẳng, tự do ý chí, độc lập về tài sản và tự chịu trách nhiệm.
Cấu trúc của Bộ luật Dân sự 2015
Bộ luật Dân sự 2015 được chia thành các phần chính như sau:
-
Phần thứ nhất: Quy định chung – Bao gồm các nguyên tắc cơ bản, phạm vi điều chỉnh và các quy định chung về quan hệ dân sự.
-
Phần thứ hai: Quyền sở hữu và quyền khác đối với tài sản – Quy định về quyền sở hữu, chiếm hữu, sử dụng và định đoạt tài sản.
-
Phần thứ ba: Nghĩa vụ và hợp đồng – Bao gồm các quy định về nghĩa vụ dân sự, hợp đồng dân sự và trách nhiệm dân sự.
-
Phần thứ tư: Thừa kế – Quy định về thừa kế theo di chúc và thừa kế theo pháp luật.
-
Phần thứ năm: Pháp luật áp dụng đối với quan hệ dân sự có yếu tố nước ngoài – Hướng dẫn việc áp dụng pháp luật trong các quan hệ dân sự có yếu tố nước ngoài.
-
Phần thứ sáu: Điều khoản thi hành – Các quy định về hiệu lực thi hành và hướng dẫn chuyển tiếp.
Những điểm mới nổi bật của Bộ luật Dân sự 2015
Bộ luật Dân sự 2015 có nhiều điểm mới so với các phiên bản trước đó, đáng chú ý như:
-
Tôn trọng quyền tự do thỏa thuận: Bộ luật này đề cao nguyên tắc tự do, tự nguyện cam kết, thỏa thuận trong quan hệ dân sự, miễn là không vi phạm điều cấm của luật và không trái đạo đức xã hội.
-
Bảo vệ quyền nhân thân: Quy định chi tiết hơn về quyền nhân thân của cá nhân, bao gồm quyền về họ tên, hình ảnh, bí mật đời tư và các quyền khác liên quan đến nhân thân.
-
Quy định về tài sản và quyền sở hữu: Mở rộng khái niệm về tài sản, bao gồm cả tài sản vô hình và các quyền tài sản khác.
-
Thừa kế theo di chúc và theo pháp luật: Cụ thể hóa các quy định về thừa kế, quyền và nghĩa vụ của người thừa kế, cũng như việc phân chia di sản thừa kế.
Các văn bản hướng dẫn thi hành Bộ luật Dân sự 2015
Để hỗ trợ việc thực hiện Bộ luật Dân sự 2015, nhiều văn bản hướng dẫn đã được ban hành, bao gồm:
-
Nghị định 99/2022/NĐ-CP: Quy định về đăng ký biện pháp bảo đảm, có hiệu lực từ ngày 15/01/2023.
-
Nghị định 21/2021/NĐ-CP: Hướng dẫn về bảo đảm thực hiện nghĩa vụ, có hiệu lực từ ngày 15/5/2021.
-
Nghị định 82/2020/NĐ-CP: Quy định về xử phạt vi phạm hành chính trong các lĩnh vực bổ trợ tư pháp, hành chính tư pháp, hôn nhân gia đình, thi hành án dân sự và phá sản doanh nghiệp, có hiệu lực từ ngày 01/9/2020.
-
Nghị quyết 01/2019/NQ-HĐTP: Hướng dẫn áp dụng một số quy định của pháp luật về lãi, lãi suất, phạt vi phạm, có hiệu lực từ ngày 15/3/2019.
Áp dụng Bộ luật Dân sự trong thực tiễn
Khi tham gia vào các quan hệ dân sự, việc hiểu và áp dụng đúng các quy định của Bộ luật Dân sự 2015 là rất quan trọng. Dưới đây là một số lưu ý:
-
Tự do thỏa thuận nhưng không vi phạm pháp luật: Các bên có quyền tự do thỏa thuận về các vấn đề trong quan hệ dân sự, nhưng nội dung thỏa thuận không được vi phạm điều cấm của luật hoặc trái đạo đức xã hội.
-
Bảo vệ quyền nhân thân và tài sản: Mọi cá nhân và pháp nhân đều có quyền bình đẳng trong việc bảo vệ quyền nhân thân và tài sản của mình. Pháp luật bảo hộ như nhau đối với các quyền này.
-
Giải quyết tranh chấp: Khi có tranh chấp phát sinh, các bên nên ưu tiên giải quyết thông qua thương lượng, hòa giải. Nếu không đạt được thỏa thuận, có thể yêu cầu Tòa án hoặc trọng tài giải quyết theo quy định của pháp luật.
Kết luận
Việc nắm vững và hiểu rõ Bộ luật Dân sự mới nhất giúp cá nhân và tổ chức thực hiện đúng quyền và nghĩa vụ của mình trong các quan hệ dân sự, đồng thời bảo vệ lợi ích hợp pháp một cách hiệu quả. Smalldogspress.com hy vọng bài viết này đã cung cấp cho bạn những thông tin hữu ích về Bộ luật Dân sự 2015 và các văn bản hướng dẫn liên quan.
