Luật Bảo hiểm xã hội (BHXH) sửa đổi năm 2024, có hiệu lực từ ngày 1/7/2025, mang đến nhiều thay đổi quan trọng nhằm nâng cao quyền lợi và bảo vệ tốt hơn cho người lao động. Trong bài viết này, Smalldogspress.com sẽ cùng bạn đọc tìm hiểu chi tiết về những điểm mới nổi bật trong luật BHXH sửa đổi lần này.
Mở rộng đối tượng tham gia BHXH
Đối với BHXH bắt buộc
Luật mới đã mở rộng phạm vi đối tượng tham gia BHXH bắt buộc, bao gồm:
- Người lao động làm việc theo hợp đồng lao động từ 1 tháng trở lên (trước đây là từ 3 tháng trở lên).
- Người quản lý doanh nghiệp, người quản lý điều hành hợp tác xã có hưởng tiền lương.
Đối với BHXH tự nguyện
Để khuyến khích người dân tham gia BHXH tự nguyện, luật sửa đổi đã:
- Bổ sung chính sách hỗ trợ mức đóng từ ngân sách nhà nước cho người tham gia BHXH tự nguyện thuộc hộ nghèo, hộ cận nghèo và các đối tượng khác.
Điều chỉnh chế độ hưu trí
Giảm thời gian đóng BHXH tối thiểu để hưởng lương hưu
Một trong những thay đổi đáng chú ý là giảm thời gian đóng BHXH tối thiểu từ 20 năm xuống còn 15 năm để được hưởng lương hưu. Điều này tạo điều kiện cho nhiều người lao động có cơ hội nhận lương hưu hơn, đặc biệt là những người tham gia BHXH muộn hoặc có quãng thời gian làm việc ngắn.
Bổ sung trợ cấp hưu trí xã hội
Luật mới quy định về trợ cấp hưu trí xã hội do ngân sách nhà nước bảo đảm, dành cho những người cao tuổi không có lương hưu hoặc trợ cấp BHXH hằng tháng. Độ tuổi được hưởng trợ cấp này cũng được giảm từ 80 tuổi xuống 75 tuổi, và từ 70 tuổi đối với người thuộc hộ nghèo, cận nghèo.
Quy định về nhận BHXH một lần
Hạn chế nhận BHXH một lần
Nhằm khuyến khích người lao động bảo lưu thời gian đóng để hưởng lương hưu, luật sửa đổi hạn chế các trường hợp được nhận BHXH một lần. Cụ thể, người lao động chỉ được nhận BHXH một lần nếu thuộc một trong các trường hợp sau:
- Đủ tuổi hưởng lương hưu nhưng chưa đủ 15 năm đóng BHXH.
- Ra nước ngoài để định cư.
- Mắc các bệnh nguy hiểm đến tính mạng như ung thư, bại liệt, xơ gan mất bù, lao nặng, AIDS.
- Suy giảm khả năng lao động từ 81% trở lên hoặc là người khuyết tật đặc biệt nặng.
- Người lao động có thời gian đóng BHXH trước ngày 1/7/2025, sau 12 tháng không tham gia BHXH bắt buộc hoặc tự nguyện và có thời gian đóng chưa đủ 20 năm.
Khuyến khích bảo lưu thời gian đóng BHXH
Người lao động không nhận BHXH một lần và tiếp tục bảo lưu thời gian đóng sẽ được hưởng nhiều quyền lợi hơn, như:
- Được hưởng lương hưu với mức cao hơn khi đủ điều kiện.
- Trong thời gian hưởng lương hưu, được quỹ BHXH đóng bảo hiểm y tế.
- Nếu không đủ điều kiện hưởng lương hưu, được nhận trợ cấp hằng tháng và được ngân sách nhà nước đóng bảo hiểm y tế.
Tăng cường quản lý và xử lý vi phạm
Luật mới dành riêng một chương để quy định về quản lý thu, đóng BHXH, làm rõ các hành vi vi phạm như chậm đóng, trốn đóng BHXH và các biện pháp xử lý tương ứng. Điều này nhằm bảo vệ quyền lợi của người lao động và tăng cường tính tuân thủ pháp luật của các doanh nghiệp.
Cải cách thủ tục hành chính và ứng dụng công nghệ thông tin
Để tạo thuận lợi cho người tham gia và thụ hưởng BHXH, luật sửa đổi:
- Bổ sung quy định về giao dịch điện tử trong lĩnh vực BHXH, giúp giảm thiểu thủ tục giấy tờ và tiết kiệm thời gian.
- Đơn giản hóa hồ sơ, thủ tục thực hiện BHXH, tạo điều kiện thuận lợi cho người dân và doanh nghiệp trong quá trình tham gia và giải quyết chế độ BHXH.
Kết luận
Những sửa đổi và bổ sung trong Luật Bảo hiểm xã hội 2024 thể hiện sự quan tâm của Nhà nước đối với quyền lợi của người lao động, đồng thời nâng cao hiệu quả và tính bền vững của hệ thống an sinh xã hội. Smalldogspress.com hy vọng rằng, những thông tin trên, bạn đọc sẽ hiểu rõ hơn về những thay đổi quan trọng này và có sự chuẩn bị phù hợp cho bản thân và gia đình.